Öncelikle süs tavuğu sevenlerin ‘’Folluk Dergisi’’ hayırlı olsun. Bu fikri ortaya çıkaran, bu hale gelmesine kadar emeği geçen ve bana yazı hakkı tanıyan herkese çok teşekkür ediyorum. Derginin isminde barındırdığı mana gibi faydalı ve iyi şeylerin çoğalmasına vesile olacağına inanıyorum. Vakti geldiğinde bahçesinde tavuk besleyenlerin veya beslemek isteyenlerin en uğrak dijital platformlarından biri olacağından hiç şüphem yok. Kendimi bildim bileli hayvan seven, biri olarak böyle bir dergide yazı yazma imkanı bulduğum için oldukça heyecanlı ve mutluyum. Kanatlı veya kanatsız bir canlıya gönül açmak, sevmek, ilgi göstermek muazzam keyifli bir iş olduğu kadar zahmetli bir uğraştır. Emek, zaman, maddiyat ve en önemlisi hakkıyla ilgi gerektiren süs tavuğu veya bahçe hayvanı yetiştiriciliği bence bugün toplumumuzun büyük çoğunluğunun ihtiyaç duyduğu bir hobidir. Süs tavuğu yetiştiriciliğinin yanlış alışkanlık ve bağımlılıkların yerini alabilecek önemli bir alternatif olabileceğine inanıyorum. Bilgi tecrübeyle yoğrulduğunda ortaya her zaman güzel sonuçlar çıkar. Ben kümes yapısı, kümes koşulları ve kümes harita yönünü en önemli unsurlar olarak görmekteyim. Hayvanların rahatı, sağlığı ve geleceği doğru planlanmış bir kümese bağlıdır. Bu yüzden konumuz bana göre; hobi kümesi nasıl olmalıdır, hangi malzemelerden inşa edilmeli ve ne kadar büyüklükte yapılmalıdır? olmalı. Bu konuda etraflıca bir tarif yapalım zira sağlıklı süs tavuğu beslemenin beklide en önemli kuralı doğru yere doğru kümesi yapmaktır diyebiliriz.
Hobi kümesi nasıl olmalıdır?
Sağlıklı süs tavuğu beslemenin beklide en önemli kuralı doğru yere doğru kümesi yapmaktır diyebiliriz. Kanatlıya ilgisi olmayan bir çok kişiye göre çılgınlık derecesinde maddi bütçeler ile alınan bu kıymetli tavuklar maalesef kötü kümes koşulları yüzünden çoğu zaman heba olmaktadır. İlk olarak kümesin veya kümeslerin kurulacağı harita yönü oldukça önemlidir kuzey cephesi açık olan kümeslerde hava akımı bu narin hayvanlarda muhtelif sorunlara ve daha çok üst solunum yolu rahatsızlıklarına sebep olmaktadır. İmkan varsa kümesin ışık alan cephesi yada kapısı güney batı veya güney doğu yönünde konumlandırılmalıdır. Cephesi belirlenen kümesin ebatları ve inşasının yapılacağı malzemede hayvanlarınızın konforu ve sağlığı açısından belirleyicidir. Biz en iri ırk olan Brahma tavukları için her kümesi yüksekliği yetişkin orta boy birisinin rahatlıkla girebileceği boyda 2 bölmeli dizayn ettik. Bizim zaman ve bakım şartlarımıza göre tavuklarımızın hem gece tüneyerek uyuyacakları hem de gündüzleri büyük bahçeye çıkamadıklarında dolaşabilecekleri bir salma alanı olacak şekilde 2 bölmeli yaptık. Bu iki bölmeden gece tüneyerek uyuyacakları bölüm 3 tavuk 1 horoz veya 5 tavuk 1 horozun sığacağı ölçülerde olması yeterlidir yani sadece uyuma için kullanılacak kısmın öyle çok büyük olmasına gerek yok eğer imkan varsa ikinci kısım olan salma bölümü büyük tutulmalıdır.
Kullanılacak malzemelere gelecek olursak bu tabi ki maddi imkanlar ölçüsünde karar kılınacak bir konu biz tavsiye olarak duvar kısımlarını gaz beton veya tuğla olarak doğru buluyoruz. Bu duvarlar kesinlikle ince sıva hatta alçı ve boya yapılarak yaşadığımız evler konseptinde bir işçilik uygulaması ile izole edilmelidir bunun birkaç pozitif etkisi olacaktır bu uygulamalar dış parazit(bit) oluşum ve üreme sorunlarını minimize edecek ön tedbirlerdir. Zemin kesinlikle toprak kalmalı ve üzerine inşaat kumu, talaş veya çeltik kabukları serilerek doğallık ve hijyen sağlanmalıdır. Kümeslerinizde ahşabı ne kadar az kullanırsanız o kadar rahat edeceğinizi söyleyebiliriz. Kış aylarında soğuk etkisini azaltmak için hava alan açık taraflar polikarbon levhalar ile kapatılmalıdır. Bu işlem uygulandığında havalandırma etkisi atlanmamalı hava sirkülasyonu olacak şekilde gerekli tedbirler alınmalıdır. Salma kısmı için ana kasa demir profilden oluşturulmuş ve yabani hayvan ve kuşların giremeyeceği sağlamlıkta tel örgü ile muhafaza edilmelidir. Çatı kısmına sandviç panel veya muadili portatif bir panel yapılması işe yarar bir rahatlık sağlayacaktır. Suluklar otomatik nipel tercih edilebilir, yemlik ve sulukların yerden 10-15 cm kadar yukarıda olması hayvanlarınız tarafından kirletilmelerine ve yem israfına mani olacaktır.
Süs tavukçuluğunda sürprizlere açık olmak gerekir bu narin tavuklar tedbir ne kadar iyi olursa olsun maalesef sık hastalanırlar eğer 3 kümes tavuk beslemeyi düşünüyorsanız ekstra 3 kümes daha yapmalısınız yani yedek 3 kümes ilave ile toplam 6 kümese ihtiyacınız olacak. Ne alaka neden diyenler olacaktır. Bu yedek 3 kümes üç farklı amaç için kullanılacak bir kümes hasta kümesi olarak, ikinci kümes civciv kümesi olarak, üçüncü kümeste olası gurk tavuklar için hazır bulundurulmalıdır. Bu yedek 3 kümes mecburi değil ancak tecrübelerden faydalanmak isteyenlere kolaylık sağlayacak bir ipucudur.
Özetleyecek olursak doğru kümes kurulumu önemlidir kıymetli yavrular almayı arzuladığınız damızlık tavuklarınızın stres yapmadan, kolayca hastalık bulaşmadan ve güvenle yaşayabilecekleri bir ortam sağlanmalıdır. Eğer süs tavuğu beslemeye karar verdiyseniz keyifli ve huzur dolu bir hobiye başlamak üzeresiniz ancak bu iş araştırma, emek, zaman ve fedakarlık isteyen bir uğraştır. Lütfen gerekli hassasiyeti gösteriniz.