Kanatlıya gönül vermiş Değerli Dostlar ;
Çoğumuz gece gündüz sevgi ve şefkat ile beslediğimiz nadide tavuklarımızın sağlığını düşünüyoruz. Her yetiştiricinin kendine göre tecrübesi ve bilgisi vardır. Ancak doğru bilinen yanlışlar ve gözden kaçan önemli detaylar vardır. Yapmış olduğumuz hobinin mesuliyeti ağırdır. Canlı hayvan bakmak sanıldığı kadar kolay değildir. Hassas terazisi vardır. Bir yumurtanın sağlıklı bir anaç olabilmesi için aylar gerekmektedir. Sabırla özenle bakılıp beslenir. El bebek gül bebek baktığımız bu canlıları bazen ufak detayları gözden kaçırdığımız için kaybedebiliyoruz. Bu gerçekten çok üzücü bir durum. Bunun için bu yazımda karantinanın öneminden, uyulması gereken bazı kurallardan bahsetmek istiyorum. Bakteri, virüs, parazit, mantar ve benzeri birçok mikroorganizmalar kanatlı sürülerinde ciddi sağlık sorunlarına yol açarlar. Kanatlı yetiştiriciliğinde karantina kurallarına uymak çok önemlidir. Başka kümesten alınan sağlıksız aşısız bir hayvan mevcut sürünün sonu olabilir. Aldığınız hayvan o kümes şartlarına adapte olmuş ve bağışıklık kazanmış olabilir ama hastalık taşıyıcıda olabilir. Sizin kümesinize adapte olması biraz zaman ister. Bu süreci (15gün) karantina da geçirmesi gerekmektedir. Genel durumu takip etmeliyiz. Tavuklarımızı korumak için bu tedbire uymalıyız. Kuluçkalık yumurta alırken de anaçların aşılı olmalarına, yumurtaların temiz olmalarına özen göstermeliyiz. Kuluçka makinası işlevi bakımından sıcak ve nemli bir ortama sahiptir. Hastalıklar hızla çoğalabilir. Bunun önüne geçmek için sağlıklı anaçların yumurtalarından temin etmeliyiz. Ziyaret ettiğimiz kümeslere hastalık götürmemek için mutlaka özenli davranmalıyız. Kıyafetlerimizi değiştirmeli, gideceğimiz yere uygun seçmeliyiz. Aynı şekilde başka kümeslerden kendi sürümüze hastalık taşımamalıyız. Ayakkabımıza bulaşan bir parça gübre bile hayvanlarımızı olumsuz etkileyebilir. Sürümüzde hasta hayvan varsa mutlaka karantinaya almalı, tedavisi bitip tamamen iyileştikten sonra sürüye dahil etmeliyiz. Karantinaya alınan hayvanımızın yemi suyu ona özel olmalıdır. Altlığı her gün değişmeli, dışkı kontrolü yapılmalıdır. Dezenfekte edilmeli, bol protein, vitamin, mineral takviyesi yapılarak bağışıklığı güçlendirilmelidir. Karantinada kullanılan ekipmanlar sağlıklı sürüde kullanılmamalıdır. Karantina diğer sağlıklı hayvanlarımızın bulunduğu yerden uzakta ve kapalı bir alanda olmalıdır. Karantina kümesine kemirgenler, yabani kuşlar, sinek, kırmızı bit gibi taşıyıcı olan hayvanların girmemesi için gerekli önlemler alınmalıdır. Kolaylıkla temizlenebilen bir malzeme ile yapılmalıdır. Karantinadaki hayvanımızı yanından, sağlıklı hayvanlarımızın yanına direk girilmemelidir. Eller yıkanmalı, çizmelerimizi, kıyafetlerimizi dezenfekte etmeli veya yenisini giymeliyiz.
Ocak ayında düzenlenen 4.Ulusal Kümes Hayvanları Gösterisi ’ne gidip ziyaret etme şansı buldum. Güzel bir organizasyondu. Bin küsur kanatlıyı bir arada görmek, bilgi almak, gözlemlemek keyifliydi. Faydalandığım birçok bilgi ve tecrübe kazandım. Fakat bazı hobi arkadaşlarımın karantinaya dikkat etmediklerini gözlemledim. Mesela birçok hobici hayvanlarını elverişsiz karton kutularla getirmiş ve yarışma sonunda da yine hayvanlarını birbirine karışmış karton kutulara tıkıştırarak kümeslerine geri götürdüler. Bu karton kutularına gözenekli yapılarından dolayı yeterli ölçüde temizlik ve dezenfeksiyon uygulanması mümkün değildir. Çoğu arkadaşımın tavukları konveyör sistem ile toplu sevk edildi. Tek araçta birçok kümesten hayvan bulunduğu için stresin de etkisiyle hastalık bulaşma riski artıyor. Bunun için bir takım önlemler alınması gerektiğini düşünüyorum. Toplu hayvan taşıma da en azından veteriner hekim kontrolü ile araca alınmasını öneririm. Hastalık belirtisi olan tavukların ayrılmasını ve araç içi diğer hayvanların korunmasını sağlayabiliriz. Geri getirilen hayvanlar karantina kurallarına uyulmadan evdeki mevcut sürüyle birleştirildi ve maalesef bir çok kayıplar oldu. Yapılması gereken, hayvanlarımızı gösteriye seçerken tüm sağlık kontrollerini yapmak, bireysel özel pusetlere alınıp sağlıklı yolculuk yapmalarını sağlamamız gerekir. Dönüşte dezenfekte edilmiş aynı pusetlerine koyup karantinaya alıp 15 gün gözlem altında tutmalıyız. Vitamin mineral takviyesi yapmalıyız .En ufak hastalık belirtisinde veteriner hekim arkadaşlarımızla iletişime geçip erken tanı ile hastalığın üstesinden gelebiliriz. Sorumluluğunu aldığımız hayvanlarımızın bir canlı olduğunu unutmamalı ve tüm sürüyü karantina ile emniyete almalıyız. Sizlere ve hayvanlarınıza sağlıklı günler dilerim.
SAİME KAYA