Kuş gribi, tavuk vebası olarak ta bilinmektedir. Tavuk vebası kanatlıların solunum, ve sinir sisteminde ciddi bozukluklara yol açarak yüksek ölümler oluşturan viral bir hastalıktır. Hastalık uzun yıllar ülkemizde görülmese de göçmen kuşlar nedeniyle 2004-2005 yıllarında ülkemizde tavuk vebası vakaları görülmüştür ve bunun sonucunda ekonomik birçok kayıp oluşmuştur. Bundan etkilenen sadece büyük firmalar olmamış, gerek hobi amaçlı kanatlı besleyenler, gerekse köy tavuğu yetiştirerek geçimini sağlayan çiftçiler olumsuz olarak etkilenmiştir. Daha da önemlisi geçmişten günümüze beslene gelmiş birçok atalık yerel türümüzün popülasyonu yok olabilecek kadar azalmış ve bir çok yerli ırkımız da kaybolmuştur. Bu ciddi kayıplardan ders alan üretici dezenfeksiyona, kümes yapılarına ve asılamaya önem verir hale gelmiştir. Yalnız kuş gribine uygun bir aşılama olmadığından dolayı bu hastalığın benzeri olan NEWCASTLE hastalığının aşısı üretilerek önlem amaçlı yapılmaktadır. Newcastle hastalığı zaman zamanda kuş gribi ile karıştırılmaktadır. Belirtileri bir birine çok yakındır.
Newcastle hastalığı; solunum, sindirim ve sinir sistemine yerleşerek ciddi ölümlerle sonuçlanan viral bir hastalıktır. İkisi de viral hastalık olduğu için ikisinin de ilaç ile tedavisi mümkün değildir. Sadece koruma yapılabilir. Koruma aşı ile sağlanarak vücutta aşıya karsı antikor üretilmesi sağlanmaktadır. Ancak sağlıklı hayvanlara aşı yapılmaktadır aksı taktirde ölümler gözlemlenebilir. Bu durum, büyük firmalarda genellikle tavuklardan alınan kanların bir takım testlerden geçirilerek anlaşılabilecek bir durumdur. Yalnız biz hobicilerin bunu yapması biraz uygun değildir. Çünkü hem test yapılacak laboratuvarlar kısıtlı hem de maliyetlidir. Peki ne yapacağız dediğinizi duyuyor gibiyim.
Kuş gribi; tedavisi mümkün olmayan bir hastalık olduğu için yapılması gerekenleri şu başlıklar altında izah etmeye çalışacağım.
*Ticari işletmelerde alınan önlemler
*Kümeslerimizi dış etkenlere karşı korumak
*Aşılama
Bu şekilde anlattığımda gözünüzün önüne gelen resmi ve yaptığınız yanlışları ben anlatmadan kendiniz göreceksiniz.
Ticari kümeslerin olduğu yerler genellikle yerleşim yerlerine uzaktır. Arazi büyük olsa da belli bir yükseklikte çit teliyle çevrilidir ve çitin dibinde ve arazının içinde hiç ağaç yoktur. Bunun böyle olmasının açıklaması şudur; kümese dışarıdan gelecek yırtıcı hayvanlardan (kurt, çakal, tilki, köpek vs.) korunmasını sağlamaktır. Ağacın olmaması ise hiç bir kuş popülasyonunun orda konaklamasına ve üremesine müsaade etmemektir. Bir de kümeslerde devasa fanlar bulunmaktadır bu en önemlisidir. Çünkü bu içerideki hayvanların incecik tüy tozlarını dışarı atmak içindir bu sayede ortamdaki toz dışarı atılarak hayvanların üst solunum yolları hastalıkları engellenir. Kümesler komple kapalı, oldukça yerden yüksek ve havalandırma pencereleri bulunmalıdır. Bunun açıklaması ise; içerideki özellikle amonyak ve gazların yukarı yükselmesi ve pencerelerden dışarı çıkmasını sağlamaktır.
Kümesin çevresi ve altı beton, kapılarda genellikle eşik olmalıdır. Bunun açıklaması ise toprakta yaşayan kemirgen ve böcek gruplarının kümes içine girmesini engellemektir. Kümeslerin yerleşim yerlerinden uzak olması, tabi bunun içerisine dere, nehir yatakları da dahildir. Bu bölgelerde dip dibe yerleşkeden dolayı hastalıkların hızlıca yayılması mümkündür. Su olan bölgeler de genellikle farklı bölgelerden (göç eden) gelen kuşların su içmek için ya da dinlenmek için bulundukları yerlerdir. Bu yüzden de hastalık hızlıca sinekler ile taşınabilir.
Birbirinden farklı kanatlı grupları hastalık taşıyabildiği için uzak tutulmalı dış etkenlerden kümesi olabildiğince korumalıdır. En önemlisi tavukların en azından NEWCATLE VE BRONSIT aşılarının muhakkak yapılması gerekmektedir.
Bu yazımda; iki tahta, bir sac, bir tel ile kümes olmayacağını anlatmak istedim. Her şeyin sonunda gelinen sonuç, ufak bir hatanın hayvan kaybına ve ekonomik kayıplara yol açabileceği gerçeğidir. Bu durum da sizi yaptığınız işe karşı soğutur ve maddi-manevi kayıplara neden olur. Şuanda üretici, yetiştirici, hobici kendinizi hangi sınıfa sokuyorsanız yaptığınız hatalar gözünüzün önüne gelmiştir.
“Bilinçli üretim her zaman kazandırır”
