spot_img
Ana SayfaHobicinin El kitabıSüs Tavuğu Yetiştiriciliğinde Bileziğin Önemi

Süs Tavuğu Yetiştiriciliğinde Bileziğin Önemi

Süs tavukları ve bahçe hayvanlarında bilezik kullanımı ülkemizde çok yeni bir uygulama. Yetiştiriciliğe ve camiaya bir çok faydası olan bu ‘’bilezik’’ konusunu biraz detaylandırmak ve açıklamak faydalı olacak diye düşündük. Federasyonumuzun bağlı bulunduğu EE (European Association of Poultry, Pigeon, Cage Bird, Rabbit and Cavy Breeders) kısa adıyla Avrupa Üreticiler Birliği (Tavuk, Güvercin, Kafes Kuşları, Tavşan ve Ginea) 31 ülkeden iki buçuk milyon üyesi bulunan 1938 yılında kurulmuş olan oldukça geniş bir kitleye hitap eden eski ve büyük bir kuruluş. Ülkemizde şahıslara ait kendi ismi veya ünvanı basılı olarak kullanılan bileziklerde vardır. Ancak ulusal ve uluslararası gösterilerde, üzerinde EE resmi baskısı olmayan bilezikli hiçbir hayvanın yarışma ve ödül alma hakkı yoktur. O sebeple süs tavukları ve bahçe hayvanları için bilezik alınması gerekir diye devamlı ikazlarda bulunurken bu önemli detayı atlamamak gerekir.

Resmi EE damgalı bilezikler ancak; TSHF (Türkiye Süs Tavukları ve Bahçe Hayvanları Federasyonu)’na üye dernekler üzerinden sipariş verilebilir. Bilezikler 10 adet ve katları şeklinde sipariş verilir. Adet fiyatı ortalama 1-2 liradır. Bileziklerin en doğru ve geçerli temin şeklinden sonra önemli olan bileziklerin ne için, neden ve nasıl kullanıldığı konusudur. En basit tarifi ile; hayvanların yaşı, kalitesi, sağlığı ve şeceresinin tutulması konularında bir kolaylık ve isabet sağlamaktadır. EE damgalı resmi bilezikler tüm ırkların erkeklerine ayrı dişilerine ayrı ölçülerde ve onların yaşamsal faaliyetlerini olumsuz ekilemeyecek özelliklerde yapılmaktadır. Tavşanlar ve ginealarda her iki kulak derisine damga veya metal etiket uygulaması vardır. Kümes hayvanları, kafes kuşları ve güvercinler için ayak bileziğine plastik bilezik takılmaktadır. İlgi alanımız olan süs tavukları ve bahçe hayvanları için konuyu detaylandırmak gerekirse horozların vücut parametreleri tavuklara göre her zaman daha büyüktür bundan dolayı ayak bilezikleri daha geniştir. EE’nin önceden resmi yollar ile ilan ettiği bilezik renkleri vardır her üretim sezonuna farklı renkte bilezik bastırarak bir çok karmaşıklığı kolayca üstesinden gelinmesini sağlamıştır. Örneğin geçtiğimiz yıllarda kullanılmış renkler şunlardır: 2015/Beyaz, 2016/Siyah, 2017/Sarı, 2018/ Mavi, 2019/Yeşil, 2020/Gri. Bu renk işaretlemeleri ile gösterilerde hayvanların yaşları kolayca tespit edilebilmektedir.

Her iki cinsiyette de tek ayağa tek bilezik olarak erken yaş yavruluk döneminde takılmalıdır. Bilezik takma dönemi geçtikten sonra bir tavuk veya horoza standart ölçülerde bir bileziğin takılma imkanı yoktur. O sebeple Avrupa kıtasında 31 farklı ülkede ki 2.5 milyon üretici her yılın sonunda bir sonraki yıl kaç adet üretim planlıyorsa bağlı bulunduğu dernek veya kulüpten gelecek sezon için bilezik siparişi vermek zorundadır. Çünkü ekim/kasım aylarında alınan siparişler bir sonraki yılın ocak/şubat aylarında 52 ancak teslim edilebilmektedir. Cüce ve dev ırklarda bilezik takılabilme dönemi farklılık gösterse de yeni sezonun 2,3 aylık yavrularına doğru ölçülerde sipariş verildiyse sorunsuz uyacaktır.

Mümkünse bilezik takma gününde en az iki kişi olarak organize ve birlikte hareket etmek hem hayvanınızın sağlığı hem de size zaman kaybı olmaması açısından önemlidir. Paçalı ırklarda iki kişinin iş birliği hayvanlarınızın zarar görmemesi, strese girmemesi ve paça kırılmaları olmaması için zaruridir diyebiliriz. Gösteri hakemleri değerlendirmeler esnasında hayvanlarınızı bir müddet baş aşağıda duracak şekilde tutar bileziği inceler bu sebeple takılma esnasında bilezik üzerinde ki yazılar ve rakamlar hakem hayvanınızı baş aşağı tuttuğunda düz görünecek şekilde takılmalıdır. Yani tavuklarınız yürüyorken ayağında ki bileziğin numara ve yazıları okunma yönü açısından ters durmalıdır. Böylece hakem hayvanı ters çevirdiğinde rakamları sorunsuz okuyabilecektir. Bu uygulama gösteri değerlendirme aşamalarının ilki ve en önemlisidir. Hakem bu kontrolle hayvana takılan bileziğin doğru ve resmi bilezik olup olmadığına bakar, bilezik numarası ile kafes üzerinde ki numara aynı mı değil mi kontrol eder, hayvanın güncel kondisyonunun yaşı ile alakası olup olmadığını belirler, bileziğin çıkıp çıkmadığını kontrol eder, son olarak horozlar için mahmuz bileziğin altında mı değil mi diye kontrol eder ve bilezik gösteri için en asli görevini tamamlamış olur. Bir üst satırda yazdığım bilezik ayaktan çıkıyorsa maalesef bu elenme sebebidir, iki yaş ve üzerinde bir hayvan gösteriye katılmış ise; genç yani bir yaş hayvanları ile aynı statüde olmayacağı için iki aynı puanı almış hayvandan genç olanın derece hakkı öncelikli olur (bu sadece her yıl yeni ve yine üretimi teşvik amaçlıdır), eğer EE resmi damgası olmayan herhangi bir bilezik takılı ise o hayvan değerlendirilmez maalesef geçilir, ve horoz mahmuzu bileziğin üstünde olduğu durumda o üretici için puan kartına tavsiye notu yazılır daha dikkatli olunması için zira mahmuz uzadıkça o hayvanın ayak kemiğine bilezik sıkıştırarak zarar verecektir.

EE bileziği takılı bir hayvan 6 yıl boyunca üye tüm ülkelerin tüm gösterilerine katılma hakkı elde eder. Bilezikler aynı renk ve ırkta olan hayvanların olası bir çalınma veya karışma durumunda kolayca tespit imkanı sunar. Üretim planlamasını ve çalışmalarını şecereli (pedigree) olarak yapmak isteyenlere doğru ve kolay kayıt imkanı sunar. Hayvan alış verişlerinde yaşının kolayca tespiti sağladığı için olası ticari durumlarda bir çok yönü ile şeffaflık sağlamaktadır. Bilezik için kanatlılarımızın kimlik belgesi desek abartmış olamayız. O minik ama mühim halka ile bahçenizin değerli tavukları dünyanın bir çok ülkesinde ki gösterilere katılma hakkı elde etmiş sayılır. Üretimlerin sayılı ve kayıtlı olması için hobici-yetiştiriciler bilezik almalı ve hayvanlarına takmalıdır. Bu ülkemizde süs tavuğu ve bahçe hayvanları yetiştiriciliğinin geleceği için oldukça önemli bir konudur diyebiliriz. Herkese keyifli ve sağlıklı bir üretim sezonu dilerim

Popüler