Tavukların solunum sistemine yerleşen yumurta veriminde düşüşe yumurta kabuğu ve içeriğinde bozukluğa böbrek yetmezliğine ve ölümlere sebebiyet veren bir virüsün oluşturduğu bir hastalıktır.
İnfekiyöz bronşitis oluşan gerek kamu gerek özel kümesler rastlanmaktadır ve ekonomik kayıplara neden olmaktadır
İnfeksiyözün 20 den fazla tipi bulunmaktadır. Bunları bir çoğu hastalık yapabilirken bir kısmı hastalık oluşturmamaktadır. Virüs en kolay ve hızlı bir şekilde embriyolu yumurta içerisinde üreyebilmektedir. Yumurtaya geçmesı hasta bir tavuğun yumurtlaması dışında yumurtanın düştüğü çevreden de yumurta gözeneklerinden yumurtaya kolaylıkla bulaşabilmektedir. Bu yüzden hastalığın teşhis edildiği kümeslerde üretim yapmak doğru değildir. Yumurtadan çıkan civcivler ya hasta olarak doğar yada taşıyıcı olarak. Bunu engellemek için üretim yapılmamalıdır.
İnfeksıyon genç tavuklarda (cıvcıv,piliç) ve stres altındakı tavuklar daha duyarlıdır.knatlı grubunda sadece tavuklarda gorulen bır hastalıktır hastalık genellıkle solunum yoluna yerlesmetedir öksuruk tıksırık burun akıntıların ıcındekı vırusler kumestekı toz partukullerı ile havada dolasarak tum kumese ve yakın kumeslere hastalıgı bulastırabılmektedır. Bunların yanı sıra yem yemlık suluk altlık bulaşmalarda buyuk bır rol oynamaktadır.
İnfeksiyon klinık bellırtılerıhayvanın bagışıklık sistemıne cevresel faktörlere virüsun tipine baglı olarak az veya cok degişiklik gosterebilir.normalde kuluçka evresi 2-3 dur anvcak faktörler göz onunde bulunacak olursa bu sure 20 saate de ınebilir 4-5 gune kadarda cıkabilir. Burun akıntısı goz akıntısı zor nefes alma bası yukarı dogru kaldırma yuzde sıslikleryumurta verımınde düşüş yumurta kabugunda deformasyon kabuksuz yumurta su gıbı dagılan yumurta sarısı gorulmekteedir gızlı seyreden formlarda bunlar gozlemeyebilir.tedavi surecından sonra verımı yakalamak gunler haftalar belki aylar alabıktedirbu surecte %30 – 40 kadar olüm gorulebılıryumurta kabugu deformasyona ugruyan tavuklar yumurta kanalı bozuklukları oldugu için yumurtlma yeteneklerını kaybederler.bazi durumlarda oluk orusunda kanlı yangı gorülebılır bu sebeble bazı hastalıklarla karıstırılması muhtemeldır oluşabılecek olümlerın baslıça nedenı bobrek yetmezliği olustuyrmaktadır
İnfeksıyon etkenının kumeslere ve buradakı hayavanlara kadar gelmemesini saglamak için bıyoguvenlik onlemlerı alınmalıdır koruyucu olarak asılama yapılabılmektedır bu asılar ıkı turde olmaktradır canlı asılar ve ınaktıf asılar
Canlı asılar pıyasada sadece bronsitis veya veba bronsitıs(ikili karma) olarak satısa sunulmaktadır bunların kullanımları basit saglıklı ve en popiler dört farklı yollayapılmatadır bu uygulamalar içme suyu ,kafa goz daldırma,spreyleme ,göze damlatmadir
İnaktif asılar ıse genellikle veba-bronsıtıs,veba-bronsitiş-eds,veba-bronsitş-eds-corıza olarak satısasunulmakdatır uygulama tek yontemle yapılır enjektör ile derı altı uygulanması tavsıye edılir
Her zaman maksımum koruma için Canlı asılar 8 haftada bır ,inaktif aşılar ıse altı ayda bır tekrarlanmalıdır
“Bilinçli üretici her zaman kazanır”