Kanatlı hayvanlarda, stres aktörleri ve diğer olumsuz koşullarında fazla olduğu kümeslerde ekonomik kayıplarla seyreden bir hastalıktır. Bu hastalık sadece tavuklarla kısıtlanmamaktadır. Hindi, kaz, ördek gibi kanatlılarda da sık sık görülmektedir. E.coli bir sindirim sistemi rahatsızlığı olarak gözükse de kronik solunum yolu hava kesesi yangısı yapmaktadır. Bu sebepler bir çok rahatsızlıkla karıştırılarak hayvan sahiplerini yanlış tedavi seçeneklerine iterek ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Hastalığın semptomlarını iyi inceleyerek doğru analiz yapılması gerekmektedir. Hastalığın %100 kesinliği laboratuvar ortamında anlaşılmaktadır. Maalesef Türkiye’de laboratuvar ortamında test yaptırmak oldukça kolay bir durum değildir. Bu yüzden fiziksel muayene ve otopsi sonuçlarını iyi değerlendirmemiz gerekmektedir.
E.coli oksijensiz ortamlarda oldukça hızlı bir şekilde üreyebilmektedir. En verimli ve en güçlü olduğu organ ise bağırsak florasıdır. Burada güçlenerek bağırsaktaki yararlı bakterileri öldürmek için kolisin proterinini ve de enterotoksin denilen bir çeşit bağırsak zehiri sentezlerler. Mikroorganizmalar, gerek insanlara ve gerekse hayvanlara kolaylıkla bulaşabilmektedir. En hızlı bulaşma ise hastalığa yakalanmış hayvanların dışkılarıyla dışarı çıkan e.coliler yem, su, ekipman v.b. şeylere bulaşır. Bir büyük bulaşma faktörü de yumurta kanalı ve dışkılama kanalı aynı çıkışa sahip olmasıdır. E.coliye yakalanmış bir dişiden e.coli virüsü yumurtaya çok rahatlıkla geçmektedir. Yumurtaya bulasan e.coli virüsü kabukta bulunan gözeneklerden içeri girerek doğacak olan civcivi de hasta eder.
Hasta olan hayvanlarda genellikle zayıflama, iştahsızlık, durgunluk, verim düşüklüğü, çok su içme, ishal, tüylerin kabarması, hareketsizlik, eklem şişkinlikleri ortaya çıkar. Bu belirtilerin hepsi aynı anda veya hepsi bir hayvanda çıkamayabilir. Bunların yanı sıra hava kesesi iltihapları, hırıltı, buna bağlı olarak zor nefes alıp verme ve topallıklara rastlanabilmektedir. Otopsi bulgularında ise; karaciğer büyümüş ve karaciğerde yeşilimsi küçük noktalar olabilir. Dalakta büyüme ve üzerinde odaklar bulunabilir. Kuluçka sırasında embriyo ölümleri gözlenebilir ancak kesin teşhis, ölen hayvanlardan alınan materyaller sayesinde yapılan laboratuvar muayeneleriyle bilinebilmektedir.
Hasta ve şüpheli hayvanların kümeslerden uzaklaştırılarak temizlik faktörlerinin dikkate alınmasıyla yayılması bir nevi önlenmeye çalışılabilir. Geniş spektrumlu antibiyotikler kullanılarak tedavi edilebilir. Stres faktörlerini en aza indirerek hastalıkların yayılması engellenebilir. Bu hastalık pis, kirli ve stres faktörleri olan her kümeste çıkması muhtemel bir hastalıktır.
“Bilinçli üretici her zaman kazanır”
